شناسایی منابع تعارض در تیمهای سازمان بر اساس تیپهای انیاگرام
مقدمه
تعارضات در محیطهای سازمانی امری طبیعی هستند و میتوانند ناشی از تفاوتهای شخصیتی، اهداف متضاد، یا سوءتفاهمها باشند. شناسایی منابع تعارض و درک آنها به مدیران کمک میکند تا بهطور مؤثری با این چالشها مواجه شوند. مدل شخصیتشناسی انیاگرام، به عنوان یک ابزار مفید در شناسایی منابع تعارض، به مدیران این امکان را میدهد که با درک ویژگیها و رفتارهای مختلف هر تیپ شخصیتی، به شناسایی و مدیریت تعارضات بپردازند. در این مقاله، به بررسی منابع تعارض در تیمهای سازمانی بر اساس تیپهای انیاگرام خواهیم پرداخت.
1. آشنایی با تیپهای انیاگرام
مدل انیاگرام شامل نه تیپ شخصیتی است که هر کدام ویژگیها، انگیزهها و رفتارهای خاص خود را دارند:
- تیپ 1 (کمالگرا): به دنبال کمال و نظم است و ممکن است به دلیل انتظارات بالا و انتقاد از دیگران دچار تعارض شود.
- تیپ 2 (مددکار): به دیگران کمک میکند و ممکن است در صورت عدم قدردانی و توجه دچار تعارض شود.
- تیپ 3 (رقابتجو): به موفقیت و برتری اهمیت میدهد و ممکن است در رقابت با دیگران دچار تعارض شود.
- تیپ 4 (احساسی): به دنبال عمق عواطف است و ممکن است به دلیل احساسات شدید و عدم درک دچار تعارض شود.
- تیپ 5 (تحلیلگر): به اطلاعات و تحلیل عمیق اهمیت میدهد و ممکن است در مواجهه با عدم درک و انتقاد دچار تعارض شود.
- تیپ 6 (وفادار): به امنیت و ثبات اهمیت میدهد و ممکن است در شرایط ناامن و عدم اطمینان دچار تعارض شود.
- تیپ 7 (مخاطرهجو): به دنبال تجربههای جدید است و ممکن است در مواجهه با محدودیتها و یکنواختی دچار تعارض شود.
- تیپ 8 (مدیر): به قدرت و کنترل اهمیت میدهد و ممکن است در مواجهه با چالشهای قدرت و رقابت دچار تعارض شود.
- تیپ 9 (صلحجو): به دنبال آرامش و هماهنگی است و ممکن است در شرایط تنشزا و عدم توافق دچار تعارض شود.
2. شناسایی منابع تعارض بر اساس تیپهای انیاگرام
2.1. تیپ 1 (کمالگرا)
منابع تعارض:
- انتظارات بالا: تیپ 1 به دنبال کمال و نظم است و ممکن است انتظارات غیرواقعی از دیگران داشته باشد.
- انتقاد از دیگران: انتقادهای مکرر از دیگران میتواند منجر به ایجاد تنش و تعارض شود.
2.2. تیپ 2 (مددکار)
منابع تعارض:
- عدم قدردانی: تیپ 2 به کمک به دیگران اهمیت میدهد و در صورت عدم قدردانی ممکن است دچار تعارض شود.
- فشار برای کمک: فشار به دیگران برای کمک میتواند منجر به احساس خستگی و تنش شود.
2.3. تیپ 3 (رقابتجو)
منابع تعارض:
- رقابت منفی: تیپ 3 به موفقیت اهمیت میدهد و ممکن است در رقابت با دیگران دچار تعارض شود.
- فشار برای موفقیت: فشار برای دستیابی به موفقیت میتواند منجر به ایجاد تنش در تیم شود.
2.4. تیپ 4 (احساسی)
منابع تعارض:
- عدم درک احساسات: تیپ 4 به دنبال عمق عواطف است و ممکن است در صورت عدم درک احساساتش دچار تعارض شود.
- احساس انزوا: احساس انزوا و عدم ارتباط عاطفی با دیگران میتواند منجر به ایجاد تنش شود.
2.5. تیپ 5 (تحلیلگر)
منابع تعارض:
- عدم درک اطلاعات: تیپ 5 به اطلاعات و تحلیل عمیق اهمیت میدهد و ممکن است در صورت عدم درک اطلاعات دچار تعارض شود.
- فشار برای اشتراکگذاری: فشار برای اشتراکگذاری اطلاعات میتواند منجر به احساس ناامنی شود.
2.6. تیپ 6 (وفادار)
منابع تعارض:
- عدم امنیت: تیپ 6 به امنیت و ثبات اهمیت میدهد و در شرایط ناامن ممکن است دچار تعارض شود.
- شک و تردید: شک و تردید در تصمیمگیریها میتواند منجر به ایجاد تنش در تیم شود.
2.7. تیپ 7 (مخاطرهجو)
منابع تعارض:
- محدودیتها: تیپ 7 به دنبال تجربههای جدید است و ممکن است در مواجهه با محدودیتها دچار تعارض شود.
- عدم تمرکز: عدم تمرکز بر روی وظایف میتواند منجر به ایجاد تنش در تیم شود.
2.8. تیپ 8 (مدیر)
منابع تعارض:
- چالشهای قدرت: تیپ 8 به قدرت و کنترل اهمیت میدهد و ممکن است در مواجهه با چالشهای قدرت دچار تعارض شود.
- انتقاد از تصمیمات: انتقاد از تصمیمات تیپ 8 میتواند منجر به ایجاد تنش و تعارض شود.
2.9. تیپ 9 (صلحجو)
منابع تعارض:
- عدم توافق: تیپ 9 به دنبال آرامش است و در صورت عدم توافق ممکن است دچار تعارض شود.
- اجتناب از تنش: اجتناب از مواجهه با تنشها میتواند منجر به ایجاد مشکلات بزرگتر شود.
3. نتیجهگیری
شناسایی منابع تعارض در تیمهای سازمانی بر اساس تیپهای انیاگرام به مدیران کمک میکند تا با درک عمیقتری از ویژگیها و رفتارهای مختلف کارکنان، بهطور مؤثری با تعارضات مواجه شوند. با شناخت این منابع، مدیران میتوانند استراتژیهای مناسبی برای مدیریت تعارضات ایجاد کنند و به بهبود روابط درونسازمانی و افزایش بهرهوری کمک کنند.
منابع
Riso, D. & Hudson, R. (1996). Personality Types: Using the Enneagram for Self-Discovery. Houghton Mifflin Harcourt.
Palmer, H. (1991). The Enneagram: Understanding Yourself and the Others in Your Life. HarperCollins.
Naranjo, C. (1990). Enneagram Studies: The Enneagram of Personality. The Enneagram Institute.
Beatrice Chestnut. (2013). The Complete Enneagram: 27 Paths to Greater Self-Knowledge. Weiser Books.